Συνέντευξη στον Παύλο Νεοφύτου
Η μεγαλύτερη του πρόκληση απορρέει από την ιδιότητά του, στα ηνία του Υπουργείου Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, αφού όπως δηλώνει στην «ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΣΠΙΔΑ», «αυτό σημαίνει ότι στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύω τρεις υπουργούς». Παράλληλα ο μεγάλος σωρός προετοιμασιών που απαιτεί η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. καθιστούν το έργο του ακόμη πιο δυσχερές. Ο λόγος για τον Σοφοκλή Αλετράρη, που ως άλλος «Άτλαντας» σηκώνει σταθερά το βάρος των «τριών υπουργείων» και βαδίζει αισιόδοξα προς την είσοδο της Ευρωπαϊκής Προεδρίας. Μιλά στη συνέντευξη του στην «ΠΑ» για τις σχετικές προετοιμασίες του υπουργείου του, καθώς και για τα περιβαλλοντικά θέματα που θα απασχολήσουν την Κύπρο κατά την εξάμηνη προεδρία, εκφράζοντας την πίστη ότι αυτή θα είναι αξιοπρεπής.
Ο υπουργός αναφέρεται στη νέα μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και στις νέες πραγματικότητες που αυτή δημιουργεί για την κυπριακή γεωργία, αφού διαμορφώνει μία γεωργία «παντρεμένη με το περιβάλλον». Όσον αφορά την οικονομική κρίση, επιβεβαιώνει την άποψη ότι αυτή δείχνει σε νέους τη στροφή προς τη γεωργία, με τη συνοδεία κατάρτισης και γνώσης της τεχνολογίας, ενώ μετά την πλούσια εισροή νερού στα φράγματα τονίζει ότι και πάλι «ο κόσμος πρέπει να είναι προσεχτικός με τη χρήση του νερού», υπενθυμίζοντας την περιπέτεια του 2008. Επίκαιρα περιβαλλοντικά θέματα, όπως τα γήπεδα γκολφ, τα μεταλλεία και το καθεστώς της λίμνης Παραλιμνίου δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν από τη συζήτηση με τον Υπουργό Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος.
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Πώς προχωράνε οι προετοιμασίες που επωμίστηκε το υπουργείο σας για την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε.;
Πράγματι είναι μια πάρα πολύ μεγάλη πρόκληση, αλλά πιστεύω ότι προετοιμαζόμαστε αρκετά καλά, είμαστε αρκετά οργανωμένοι, έχουμε προσλάβει και επιπρόσθετους συμβούλους, έχουμε οργανώσει το Τμήμα Περιβάλλοντος ιδιαίτερα, και έχουμε αποστείλει λειτουργούς του στη μόνιμη αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες, για να προεδρεύουν στις διάφορες θεματικές ομάδες. Έχουμε πάρει βοήθεια επίσης, και είναι πολύ σημαντική, από την Ελλάδα, με λειτουργούς από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής , και ευχαριστούμε πάρα πολύ τον Υπουργό, τον κ. Παπακωνσταντίνου, για τη βοήθεια αυτή. Γενικά πιστεύω ότι έχουμε προετοιμαστεί όσον πιο καλά θα μπορούσαμε, πάντα μέσα στις δυνατότητες της Κύπρου και τις δυνατότητες της οικονομίας της Κύπρου.
Σ’ αυτήν την προεδρία η Κύπρος ενδέχεται να πάρει κάποιες πρωτοβουλίες σχετικές με το περιβάλλον;
Ας μην είμαστε υπεραισιόδοξοι ότι μπορούμε να προβάλουμε δικά μας θέματα αποκλειστικά. Υπάρχει μια σειρά θεμάτων που θα κληρωνομήσουμε από τη Δανική προεδρία και μια άλλη σειρά θεμάτων που είναι τροχειοδρομημένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτά τα θέματα έχουν συζητηθεί κατά κόρον τόσο με το Συμβούλιο όσο και με τον Επίτροπο Περιβάλλοντος και την Επίτροπο Κλιματικής Αλλαγής, και θα’ λεγα ότι ταυτίζονται λιγο-πολύ και με τις δικές μας προτεραιότητες. Είναι τρεις οι τομείς, οι οποίοι μας ενδιαφέρουν και εμάς και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: ο τομέας της διαφύλαξης των νερών, ο τομέας της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και ο τομέας της αειφόρου ανάπτυξης, σε συνδυασμό με το νέο σχέδιο δράσης για το περιβάλλον. Φυσικά δεν παραγνωρίζουμε και τη διεθνή διάσταση της περιβαλλοντικής πολιτικής. Φυσικά μιλώ για τη Διεθνή Διάσκεψη που θα γίνει στο Κατάρ, στα τέλη Νοεμβρίου, για την κλιματική αλλαγή – είναι συνέχεια της διάσκεψης που έγινε στο Ντέρμπαν της Νοτίου Αφρικής το 2011. Υπάρχει αισιοδοξία ότι αυτή τη φορά θα μπορέσουν οι χώρες να δεσμευτούν με ένα νομικό πρωτόκολλο για μείωση της εκπομπής ρύπων στην ατμόσφαιρα.
Όσον αφορά το θέμα που ανάφερα για την πολιτική για τα νερά, διαμορφώνει τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα νέο σχέδιο για τη διαφύλαξη των υδάτινων πόρων. Θα ελέγχξει δηλαδή κατά πόσο εφαρμόζεται η οδηγεία-πλαίσιο για το νερό και αν χρειάζεται οποιαδήποτε τροποποίηση θα την επιφέρει. Όσον αφορά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, που είναι ο δεύτερος τομέας που ανάφερα, έχει δοθεί μια προκαταρκτική κατεύθυνση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τον καταρτισμό μιας συνολικής στρατηγικής για την κλιματική αλλαγή, με στρατηγική που να ενσωματώνει και βασικούς τομείς της πολιτικής της Ε.Ε.. Με τη στρατηγική αυτή θα γίνει μια καταγραφή όλων των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τα μέτρα τα οποία θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπισή της. Και τέλος έχουμε το σχέδιο δράσης για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη. Ετοιμάζεται τώρα το έβδομο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον, του οποίου το περιεχόμενο θα εξαρτηθεί από τα συμπεράσματα συμβουλίου που αναμένεται να υιοθετηθούν τον Ιούνιο. Αλλά πολύ σημαντική είναι και η διάσκεψη των Η.Ε. που θα γίνει στο Ρίο της Βραζιλίας.
Η ΝΕΑ ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ποιες νέες πραγματικότητες για την κυπριακή γεωργία δημιουργεί η νέα μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής; Πρόσφατα στις Βρυξέλλες την αποκαλέσατε ως την πιο σημαντική πολιτική της Ε.Ε.
Όντως είναι η πιο σημαντική πολιτική της Ε.Ε., διότι αφιερώνεται για την πολιτική αυτή περίπου το 40% του όλου προϋπολογισμού της Ε.Ε. Για τον Κύπριο γεωργό είναι πολύ σημαντική, διότι πραγματικά προσπαθεί να εξασφαλίσει πρώτον ασφάλεια τροφίμων, εγγυούμενη ότι πάντα θα υπάρχουν στην Ευρώπη τρόφιμα. Επίσης εδώ έχουμε μια γεωργία που θα υφίσταται σε συνδυασμό και χέρι με χέρι με το περιβάλλον, να μη λειτουργεί ανταγωνιστικά, όπως λειτουργεί αυτή τη στιγμή.
Υπήρξε μια μεγάλη τάση από χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, για μείωση του προϋπολογισμού που θα δοθεί για την Κοινή Αγροτική Πολιτική και διοχέτευση των κονδυλίων αυτών στην έρευνα και στο περιβάλλον. Τελικά έγινε ένας θα έλεγα συμβιβασμός να μην υπάρξει τόσο μεγάλη μείωση στο θέμα γεωργία, αφού το παντρέψουμε με το θέμα περιβάλλον. Οπόταν ένα μεγάλο μέρος τον επιδοτήσεων προς τους γεωργούς θα παραχωρηθεί εάν οι γεωργοί χρησιμοποιούν περιβαλλοντικά αποδεκτές μεθόδους, τόσο για την καλλιέργεια, για τα ψεκάσματα, για την άρδρευση και για την αγρανάπαυση. Αυτό είναι καλοδεχούμενο σίγουρα από τις πιο περιβαλλοντικά αναπτυγμένες χώρες, και μιλώ φυσικά για τις σκανδιναβικές χώρες. Οι μεσογειακές όμως χώρες, που περιλαμβάνεται και η Κύπρος, δείξαμε λίγο προβληματισμό εάν θα μπορούν οι γεωργοί μας να ανταποκριθούν ή αν θα πρέπει αυτό το «πρασίνισμα» της γεωργίας να επιδοτείται με ένα τόσο μεγάλο ποσοστό, 30% των ενισχύσεων. Αυτό είναι κάτι υπό συζήτηση.
Ίσως αν γινόταν ένα μεγαλύτερο άνοιγμα προς νέους γεωργούς που διαθέτουν τεχνογνωσία, με παροχή κινήτρων, αυτό να είχε σημαντικό βαθμό απήχησης και στις μεσογειακές χώρες.
Στη μεταρρύθμιση υπάρχει ακριβώς πρόνοια για ενίσχυση των νέων γεωργών, κάτι που το επιθυμούμε κι εμείς, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Βλέπουμε ότι οι γεωργοί μας στην Κύπρο είναι κάποιας ηλικίας και σίγουρα δεν έχουν τη μόρφωση, θα έλεγα, που έχουν οι πιο νέοι. Για παράδειγμα, αρκετά πράγματα πρέπει να προστρέξεις στο διαδίχτυο για να τα βρεις, να ενταχθείς σε προγράμματα, που οι πιο νέοι είναι καλύτερα καταρτισμένοι στον τομέα αυτό, μπορούν να εφαρμόσουν νέες τεχνολογίες και νέες ιδέες, ενώ οι παραδοσιακοί γεωργοί είναι λίγο δεμένοι με τις δικές τους συνήθειες. Οπότε ναι, υπάρχει πρόνοια για ενίσχυση των νέων γεωργών, κάτι που κι εμείς το επικροτούμε.
Υπάρχει επίσης πρόνοια και για τους μικρούς γεωργούς, και εννοώ γεωργούς σε μικρής εκτάσεως εκμετελλεύσεις, που στην Κύπρο είναι η μεγάλη πλειοψηφία. Δεν έχουμε τα μεγάλα αγροκτήματα που έχουν οι ευρωπαϊκές χώρες. Οπόταν θέλουμε εμείς να δούμε ενίσχυση των μικρών γεωργών και πάνω απ’όλα θέλουμε να δούμε απλοποίηση των διαδικασιών για την παραχώρηση των ενισχύσεων αυτών. Υπάρχει τόσο μεγάλη γραφειοκρατία που επιβάλλεται από την Ε.Ε., τόσοι πολλοί ελέγχοι, που το διοικητικό κόστος είναι υπέρμετρα αυξημένο. Αντιλαμβάνομαι την αναγκαιότητα για να υπάρχουν ελέγχοι όταν δίνεις λεφτά, και γιατί η Ε.Ε. επιμένει πάνω σ’ αυτό, αλλά προσπαθούμε να την πείσουμε ότι υπάρχουν κάποιες χώρες, όπως και η Κύπρος, που έχουν τις ιδιαιτερότητες της μικροϊδιοκτησίας και του χαμηλού ποσοστού επιδότησης, που δεν αξίζει πραγματικά τον κόπο να δαπανάται τόσο μεγάλο διοικητικό κόστος. Νομίζω ότι πείσαμε τον Επίτροπο Γεωργίας, που ήταν πρόσφατα στην Κύπρο, για να απλοποιήσουμε τις διαδικασίες.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΣΤΡΟΦΗ ΠΡΟΣ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
Αυτή τη στιγμή, πριν την υλοποίηση της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, και κάτω από συνθήκες οικονομικής κρίσης και ανεργίας, αρκετός κόσμος στην Κύπρο, και ιδιαίτερα νέοι, στρέφονται ή σκέφτονται να στραφούν προς τη γεωργία. Η πολιτεία ποια κίνητρα παρέχει σε νέους γεωργούς;
Υπάρχει το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, μέσω του οποίου μπορεί να αιτηθεί οποιοσδήποτε επιθυμεί να μπει στη γεωργία σαν νέος γεωργός, και μάλιστα υπάρχει και ειδική μοριοδότηση που λαμβάνεται υπόψην κατά την αξιολόγηση της αίτησης του γεωργού. Ο νέος γεωργός, ανάλογα με την ηλικία του, λαμβάνει αυξημένη μοριοδότηση σε σύγκριση με άλλους γεωργούς. Είναι αλήθεια αυτό που λέτε. Λόγω της οικονομικής κρίσης βλέπουμε νέους, όχι κατανάγκην γεωπόνους, και άλλους επιστήμονες, να στρέφονται προς τη γεωργία, αλλά και στην κτηνοτροφία. Η κτηνοτροφία είναι κάτι που απαιτεί αρκετές επιστημονικές γνώσεις και εκμετάλλευση ακριβώς των νέων τεχνολογιών και των νέων προοπτικών που διανοίγονται, με ενημερώσεις από το διαδίκτυο, από συγγράμματα και σεμινάρια που οργανώνει το Τμήμα Γεωργίας. Οργανώνονται σεμινάρια ειδικά για τους νέους γεωργούς, είναι υποχρεωτικά να τα παρακολουθήσουν και υπάρχει σοβαρό ενδιαφέρον. Και είναι με χαρά και ευχαρίστηση που βλέπουμε να συμβαίνει αυτό, διότι όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά σε όλη την Ευρώπη, ο μέσος όρος των γεωργών είναι πάνω από την ηλικία των 55. Οπόταν πρέπει να σκεφτούμε πραγματικά την ανανέωση της τάξης αυτής. Και ενδεχομένως αυτό να συμβάλει και στην αύξηση των εξαγωγών της Κύπρυ σε προϊόντα. Βέβαια, οι πιο νέοι έχουν καλύτερη κατάρτιση και γνώση της τεχνολογίας. Και μπορούν να ψάξουν και για νέες αγορές πολύ πιο εύκολα παρά ο παραδοσιακός Κύπριος γεωργός.
ΝΕΡΟ ΣΤΑ ΦΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
Να αναφερθούμε στην εισροή νερού στα φράγματα;
Ναι, Βέβαια. Είχαμε πολλές βροχοπτώσεις με σημαντικότατη εισροή στα φράγματα. Έχουν αγγίξει τώρα την πληρότητα του 90%, αν δεν κάνω λάθος. Είχε χρόνια πραγματικά να δούμε τέτοιους αριθμούς και τέτοια πληρότητα. Αλλά δεν παύουμε να τονίζουμε στον κόσμο ότι πρέπει να είναι προσεχτικός με τη χρήση του νερού, να κάνει την εξοικονόμηση που μπορεί να κάνει. Ας μην ξεχνάμε την περιπέτεια που περάσαμε το 2008: ενώ το 2004 τα φράγματα ήταν όλα γεμάτα και υπερχειλούσαν, το 2008 βρεθήκαμε με άδεια φράγματα και αναγκαστήκαμε να κουβαλάμε νερό με τα δεξαμενόπλοια από την Ελλάδα. Ήταν ένα έργο αφάνταστα δύσκολο και αφάνταστα δαπανηρό. Οπόταν πρέπει να προσέχουμε το νερό που έχουμε τώρα, και πάντα, το τονίζω, να φυλάμε νερό στα φράγματα για τις κακές χρονιές που θα ακολουθήσουν. Οπωσδήποτε! Το υπογραμμίζω αυτό! Φαίνεται πως κάποιοι συμπολίτες μας έχουν βραχεία μνήμη και ξεχνούν ότι η Κύπρος είναι ξηροθερμική και ότι ο κανόνας είναι ανομβρίες και όχι πολυομβρία που παρουσιάζεται φέτος.
Θα μπορούσαμε να τολμήσουμε να πούμε ότι με τη φετινή υλοποίηση των μονάδων αφαλάτωσης λύνουμε το υδατικό μας πρόβλημα οριστικά;
Δεν μπορούμε να το πούμε αυτό. Εκείνο που πετυχαίνουμε με την κατασκευή των μονάδων αφαλάτωσης είναι απεξάρτηση της υδατοπρομήθειας από τη βροχόπτωση. Αυτό σημαίνει ότι είτε βρέξει είτε δεν βρέξει ο Κύπριος πολίτης θα έχει νερό για το σπίτι του, για το νοικοκυριό του, και ότι ο τουρισμός και η βιομηχανία θα είναι εξασφαλισμένοι. Το υδατικό πρόβλημα λύεται οριστικά όταν καλλιεργηθεί η υδατική συνείδηση στον κόσμο. Χρειάζεται εκπαίδευση, και γίνεται αρκετή δουλειά στον τομέα αυτό. Θα πρέπει να τονίσω ότι η δουλειά που γίνεται είναι πραγματικά εξαιρετική και γίνεται στις μικρές ηλικίες. Είναι εκπληκτικό εάν πάεις τώρα σε ένα νηπιαγωγείο ή σε ένα δημοτικό σχολείο να δεις τα παιδιά να δείχνουν τόσο μεγάλη ευαισθησία, να κάνουν εργασίες για το νερό και για το περιβάλλον, κάτι που προηγούμενες γενιές ούτε καν το γνώριζαν και αδιαφορούσαν εντελώς. Οπότε όταν αυτά τα παιδιά γίνουν Κύπριοι πολίτες, ενεργοί πολίτες, τότε ναι, μπορούμε να πούμε ότι επιλύθηκε το υδατικό πρόβλημα. Χρειάζεται να γίνει αρκετή δουλειά ακόμη.
ΓΗΠΕΔΑ ΓΚΟΛΦ, ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ, ΛΙΜΝΗ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ
Συνεχίζονται οι αδειοδοτήσεις για δημιουργία νέων γηπέδων γκολφ. Αυτή τη στιγμή ο αριθμός τους έχει φτάσει τα 14. Όλες αυτές οι τεράστιες εκτάσεις γρασιδιού μπορούν να υδροδοτούνται χωρίς να «ζημιώνουν» τον τόπο υδατικά;
Πράγματι, δίχως άλλο ένα γήπεδο γκολφ χρειάζεται αρκετά μεγάλες ποσότητες νερού για την άρδρευση του γηπέδου, αλλά και για την ύδρευση της ανάπτυξης, επειδή κάθε γήπεδο έχει και κατοικίες. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση έχει πάρει την απόφαση ότι δε θα δίνεται από κυβερνητικά έργα νερό για τα γήπεδα γκολφ, αλλά οι ιδιοκτήτες των γηπέδων γκολφ θα είναι υποχρεωμένοι να κατασκευάσουν δικές τους μονάδες αφαλάτωσης για τον σκοπό αυτό και κατά προτίμηση να συνεργάζονται μετάξύ τους για να έχουν κάποια γήπεδα γκολφ κοινή μονάδα αφαλάτωσης. Αυτό το διάστημα στην περιοχή Δελικήπου και στην περιοχή Λευκάρων – Λυθροδόντα οι κοινότητες διαμαρτύρονται έντονα για τη λειτουργία μεταλλείου.
Είμαι γνώστης των ενστάσεων των κοινοτήτων Δελίκηπου, Κόρνου και Λυθροδόντα. Έχουν υποβληθεί δύο αιτήσεις για δημιουργία λατομείων στην περιοχή, είναι εκτός λατομικής ζώνης, η νομοθεσία δεν το απαγορεύει μεν, αλλά έχουμε δει μαζί με τον πρώην Υπουργό Εσωτερικών και τους τεχνοκράτες το όλο θέμα και έχουμε καταλήξει στην απόφασή μας για παγοποίηση της εξέτασης των ενστάσεων και αναθέσαμε στην Επιτροπή Αειφόρου Διαχείρισης Ορυκτών Πόρων, που προεδρεύεται από τη διευθύντρια του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης, να κάνουν δύο πράγματα: να δουν την κατάσταση των αποθεμάτων στα αδειοδοτημένα λατομεία, σε σύγκριση με τις ανάγκες που υπάρχουν τώρα και τις ανάγκες που θα υπάρχουν μελλοντικά, για να δούμε αν χρειαζόμαστε νέα λατομεία, και δεύτερον, εάν διαφανεί ότι χρειαζόμαστε νέα λατομεία, τότε να ψάξουν για περιοχές κατάλληλες για δημιουργία νέας λατομικής ζώνης.
Δεν επιθυμούμε να βλέπουμε διάσπαρτες αιτήσεις και διάσπαρτη δημιουργία λατομείων οπουδήποτε, αλλά όπως υπάρχουν πολεοδομικές ζώνες, οικιστικές και τουριστικές, να υπάρχουν και λατομικές ζώνες. Ξέρετε τα λατομεία είναι αρκετά μεγάλη πληγή στο περιβάλλον από τη μια, από την άλλη είναι απαραίτητο να έχουμε αυτά τα λατομικά υλικά. Δεν μπορεί να πιστεύει κάποιος ότι θα πρέπει να εισάγουμε άμμο ή χαλίκια από το εξωτερικό. Εαν θα υπάρχει οικοδομική ανάπτυξη χρειάζονται τα υλικά αυτά, αλλά θα πρέπει να βρούμε τις περιοχές που επιβαρύνουν το περιβάλλον το λιγότερο δυνατό.
Σε ποια εξέλιξη βρίσκεται το θέμα του καθαρισμού της λίμνης Παραλιμνίου; Δεχτήκαμε τις παρατηρήσεις της Ε.Ε. για μη συμμόρφωση προς το ευρωπαϊκο περιβαλλοντικό κεκτημένο.
Είναι ένα ιδιαίτερο καθεστώς η λίμη Παραλιμνίου. Αρκετή περιοχή από τη λίμνη δεν είναι κρατική περιουσία, είναι ιδιωτική, γίνεται προσπάθεια με το Υπουργείο Εσωτερικών να δούμε πώς ακριβώς θα επιλύσουμε το πρόβλημα. Υπάρχει και δικαστικός αγώνας για το θέμα αυτό, διότι η λίμνη Παραλιμνίου έχει χαρακτηριστεί ως ενταγμένη στις περιοχές Νatura, και έχουν ένσταση οι ιδιοκτήτες στη λίμνη. Πραγματικά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Έχουμε τις παρατηρήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχουμε την παρατήρηση γιατί στη λίμνη Παραλιμνίου υπάρχει το νερόφιδο natrix natrix, το οποίο φυσικά είναι προστατευόμενο και μοναδικό για την Κύπρο. Θα’ λεγα ότι είναι μια πολύ δύσκολη και πολύπλοκη υπόθεση.
Κύριε Αλετράρη, αυτή τη στιγμή ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε ως Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος;
Είναι αυτό ακριβώς που είπατε, το ότι είμαι Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, που σημαίνει ότι στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύω τρεις υπουργούς. Οπότε το φορτίο είναι τεράστιο. Πιστεύω ότι έχουμε οργανωθεί και για τα θέματα γεωργίας, και για τα θέματα αλιείας, και για τα θέματα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής όσο πιο καλά μπορούμε. Είναι μεγάλο το φορτίο, αλλά είμαστε αισιόδοξοι ότι θα τα καταφέρουμε να κάνουμε μία αξιοπρεπή προεδρία. Είμαστε συγκρατημένοι, προσεχτικοί στους στόχους που θέτουμε, ώστε να είναι ρεαλιστική.
