Τα βιολογικά προϊόντα μάλλον δεν φτάνουν για να θρέψουν τον αυξανόμενο πληθυσμό του πλανήτη: ανασκόπηση της διαθέσιμης βιβλιογραφίας δείχνει οι βιολογικές φάρμες έχουν κατά μέσο όρο 25% μικρότερη παραγωγικότητα από τις συμβατικές. Η καλύτερη προσέγγιση για την επαρκή αύξηση της παραγωγής σε παγκόσμιο επίπεδο θα ήταν ένας συνδυασμός βιολογικών και συμβατικών καλλιεργητικών πρακτικών, αναφέρουν οι ερευνητές στο περιοδικό Nature.
Ορισμένες προηγούμενες μελέτες έδειχναν ότι οι βιολογικές φάρμες, στις οποίες δεν χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα, είναι εξίσου παραγωγικές με τις συμβατικές και δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της νέας δημοσίευσης, οι μελέτες αυτές συνήθως δεν λάμβαναν υπόψη την έκταση των καλλιεργειών: οι βιολογικές φάρμες χρειάζονται περισσότερη γη για να παράγουν την ίδια ποσότητα προϊόντων, με αποτέλεσμα να ακυρώνεται ένα μέρος από τα περιβαλλοντικά τους οφέλη. Η ομάδα της Βερένα Σόιφερτ στο Πανεπιστήμιο McGill του Καναδά επανεξέτασε 66 παλαιότερες μελέτες που συνέκριναν την παραγωγικότητα των βιολογικών και των συμβατικών συστημάτων καλλιέργειας σε 34 είδη φυτών.
Ο μέσος όρος μείωσης της παραγωγικότητας έφτανε το 25%, ωστόσο σε ορισμένες καλλιέργειες εκτινασσόταν στο 34%, ενώ σε άλλες έπεφτε στο 3%. Οι καλλιέργειες με την καλύτερη απόδοση σε συνθήκες βιολογικής καλλιέργειας ήταν τα φρούτα και οι σπόροι για την παραγωγή ελαίων. Οι χειρότερες επιδόσεις καταγράφηκαν στην περίπτωση των λαχανικών και ορισμένων σιτηρών όπως το σιτάρι, καλλιέργειες που αντιστοιχούν στο μεγαλύτερο κομμάτι της παραγωγής αγροτικών προϊόντων σε όλο τον κόσμο.
Η μελέτη δεν εξέτασε τους λόγους στους οποίους οφείλονται αυτές οι διαφορές, ωστόσο η Δρ Σόιφερτ εικάζει ότι τα εδάφη των βιολογικών καλλιεργειών είναι φτωχότερα σε άζωτο. Το άζωτο είναι το βασικό συστατικό των χημικών λιπασμάτων, δεδομένου ότι η έλλειψή του στο έδαφος είναι ο σημαντικότερος περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη των φυτών. Στις βιολογικές καλλιέργειες, το άζωτο προέρχεται κυρίως από φυτικά υπολείμματα που απλώνονται στο χωράφι.
Οι καλλιεργητές βιολογικών προϊόντων, εκτιμούν οι ερευνητές, θα μπορούσαν να βελτιώσουν την παραγωγικότητα με πρακτικές όπως η αμειψισπορά, στην οποία η κύρια καλλιέργεια φυτεύεται εναλλάξ με καλλιέργειες οσπρίων, τα οποία αυξάνουν τη συγκέντρωση αζώτου στο χώμα. Ακόμα κι έτσι, όμως, οι βιολογικές καλλιέργειες θα μπορούσαν να πλησιάσουν την παραγωγικότητα των συμβατικών μόνο σε λίγες περιπτώσεις.
Η καλύτερη προσέγγιση, αναφέρουν οι ερευνητές, θα ήταν ένας συνδυασμός συμβατικών και βιολογικών συστημάτων με τις βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης. Το να επιλέξουμε μόνο τη μία ή την άλλη λύση «θα ήταν υπεραπλουστευτικό» λέει η Σόιφερτ στο Γαλλικό Πρακτορείο. Σύμφωνα με έκθεση που παρουσίασε τον περασμένο Νοέμβριο διεθνής ομάδα ειδικών, η παραγωγή τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο θα πρέπει να αυξηθεί κατά 80% έως το 2050.
