Είναι προφανώς αδύνατον να ρωτήσουμε τα ίδια τα ζώα αν ονειρεύονται. Τα τελευταία χρόνια, όμως, έχουν γίνει πολλές έρευνες, που τείνουν στο συμπέρασμα ότι οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων έχουν δίκιο.
Σε ένα πείραμα που στόχο είχε να κατανοηθεί καλύτερα γιατί οι άνθρωποι ονειρεύονται όταν κοιμούνται, οι επιστήμονες μελέτησαν πολλά είδη ζώων. Αποδείχθηκε ότι, στα περισσότερα ζώα, ένα μέρος του ύπνου τους αποτελείται από το λεγόμενο ύπνο REM. Ο όρος είναι σύντμηση του Rapid Eye Movement (ταχεία οφθαλμική κίνηση) και περιγράφει τις γρήγορες κινήσεις των ματιών, πίσω από τα κλειστά βλέφαρα, ενός ανθρώπου που κοιμάται.
Ταυτόχρονα, στον εγκέφαλο παρατηρείται εκτεταμένη ηλεκτρική δραστηριότητα. Οι άνθρωποι ονειρεύονται κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου REM και οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το ίδιο συμβαίνει και με τα ζώα.
Μέχρι στιγμής, έχει διαπιστωθεί ύπνος REM σε όλα τα είδη θηλαστικών και πτηνών που έχουν μελετηθεί. Η διάρκειά του ποικίλλει από 2 έως 40% της συνολικής διάρκειας του ύπνου. Κατά πόσο αυτό ισχύει και για άλλες ομάδες ζώων είναι κάτι που δεν το γνωρίζουμε. Για παράδειγμα, δεν έχει καταγραφεί ύπνος REM σε μύγες του είδους Drosophila melanogaster, κι έτσι, πιθανόν το φαινόμενο περιορίζεται μόνο στα σπονδυλωτά.
Εφόσον ο ύπνος με όνειρα είναι τόσο διαδεδομένος, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρόκειται για μια αρχέγονη βιολογική λειτουργία, που έχει τις ρίζες της πολλά εκατομμύρια χρόνια πριν. Από την άλλη, δεν είναι σίγουρο τι εξυπηρετεί η λειτουργία των ονείρων, αν και φαίνεται ότι σχετίζεται με την «τακτοποίηση» των πληροφοριών στον εγκέφαλό μας.
Όπως ακριβώς δε γνωρίζουμε με βεβαιότητα γιατί ονειρεύονται οι άνθρωποι, έτσι δε γνωρίζουμε γιατί ονειρεύονται και τα ζώα – και σίγουρα δε γνωρίζουμε τι ονειρεύονται.
