Βιολογική γεωργία και ισορροπια του περιβάλλοντος
Συντελώντας στην αειφόρo ανάπτυξη!
Συντελώντας στην αειφόρo ανάπτυξη!
Τον 20ο αιώνα, το τοπίο στην ύπαιθρο άλλαξε, αφού η ανάγκη για μεγιστοποίηση του κέρδους επέβαλλε καινοτομίες στους τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
Τα ανθρώπινα χέρια αντικαταστάθηκαν από τις μηχανές, η εκτροφή των ζώων έγινε μαζική και αφύσικη, ενώ παράλληλα η γονιμότητα του εδάφους ενισχύθηκε με την εκτεταμένη χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, που συνετέλεσαν στην προστασία της σοδειάς.
Αποτέλεσμα ήταν, η παραγωγικότητα του εδάφους να αυξηθεί, τα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα έγιναν άφθονα και πιο προσιτά για τον καταναλωτή. Όμως, η επιβάρυνση του εδάφους με χημικά λιπάσματα και η χρήσης φυτοφαρμάκων, με αρνητικές συνέπειες ως προς το περιβάλλον, ώθησαν τις ανά τον κόσμο κυβερνήσεις να εξετάσουν το ενδεχόμενο της βιολογικής καλλιέργειας.
Η αρχή έγινε κατά τη δεκαετία 1960-1970, όταν οι παραγωγοί, αλλά και οι καταναλωτές, άρχισαν να συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα λήψης μέτρων για προστασία του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των πρώτων ενδείξεων αντίθεσής τους ως προς τον αχαλίνωτο μαζικό τρόπο παραγωγής, που εφαρμοζόταν έως τότε. Η αντίδραση αυτή, είχε ως αποτέλεσμα τη σταδιακή ανάπτυξη της εφαρμογή φιλικών μεθόδων προς το περιβάλλον, στον κύκλο αυτό σημαντικό μερίδιο κατέχει η βιολογική γεωργία.
Η γεωργία και το περιβάλλον είναι έννοιες στενά συνδεδεμένες, με τα βιολογικά προϊόντα να καλλιεργούνται με μεθόδους που είναι πολύ πιο φιλικές για το περιβάλλον, συντελώντας, έτσι, στην αειφόρo ανάπτυξη και την διατήρηση του πλανήτη για τις μελλοντικές γενιές. Εξάλλου, οι αγρότες είναι οι πρώτοι που έχουν όφελος από τη στράτευση τους για την προστασία του περιβάλλοντος, προκειμένου να διατηρήσουν τους φυσικούς πόρους από τους οποίους εξαρτώνται άμεσα.
Η εντατική γεωργία έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς πως έχει συμβάλει άμεσα στην καταστροφή της δομής των εδαφών, την εξαφάνιση της βιοποικιλότητας και την υποβάθμιση της ποιότητας των τροφίμων λόγω και των υπολειμμάτων ανεπιθύμητων ουσιών, όπως φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων. Την ίδια ώρα, η βιολογική γεωργία – παραγωγή, συνεχίζει να κερδίζει σημαντικό έδαφος, ως ο νέος και εναλλακτικός τρόπος, αφού χρησιμοποιεί κομπόστα και φυσικούς τρόπους λίπανσης όπως και προστατευτικά σκευάσματα με φυσική προέλευση που περιέχουν ουσίες που δεν καταπονούν το περιβάλλον, σε αντίθεση με την συμβατική γεωργία. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι βιοκαλλιεργητές διατηρούν μακροπρόθεσμα την οικολογική ισορροπία, όπως τη γονιμότητα του εδάφους.
Στο πλαίσιο της βιολογικής γεωργίας, η εκτροφή των ζώων αποτελεί την ολοκλήρωση ενός φυσικού κύκλου, με αφετηρία τη βιολογική καλλιέργεια και κατάληξη τη χρήση και κατανάλωση βιολογικών προϊόντων, χωρίς στα ενδιάμεσα στάδια να αλλοιώνεται η ισορροπία του περιβάλλοντος. Η βιολογική κτηνοτροφία σέβεται τη φυσική υπόσταση των ζώων και τις ανάγκες τους. Κάθε ζώο ζει ακολουθώντας τους φυσικούς ρυθμούς του, έχοντας στη διάθεσή του άνετους χώρους, δηλαδή εκτεταμένα βοσκοτόπια και ευρύχωρα, καλά αεριζόμενα στέγαστρα. Έτσι, δεν επιβάλλεται καμία τροποποίηση στις ιδιαίτερες συνήθειές τους, που να επισπεύδει και να αυξάνει την παραγωγή εις βάρος τους.
Η διατροφή των ζώων είναι ποιοτική, καθώς αποτελείται αποκλειστικά από βιολογικές φυτικές τροφές, όπως τριφύλλι, βίκος, σιτάρι, σανό. Η βιολογική εκτροφή στοχεύει στη σωστή ανάπτυξή τους, με φυσικές μεθόδους και σύμφωνα με τους βιορυθμούς των ζώων, προφυλάσσοντας τα, τόσο από την παθολογία, τις ενοχλήσεις και το άγχος, όσο και από την αφύσικη επίσπευση της ανάπτυξης τους. Σε περιπτώσεις ασθενειών, χορηγούνται μόνο ομοιοπαθητικά ή φυτοθεραπευτικά σκευάσματα και πάντοτε έπειτα από συνεννόηση με ειδικευμένους κτηνίατρους.
Αυτή η φροντίδα και ο σεβασμός προς τα ζώα έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή κρέατος με μοναδικά χαρακτηριστικά ως προς τη γεύση, την υφή, τη συνοχή και την απουσία περιττού λίπους. Έτσι και τα παράγωγα των ζώων, όπως είναι τα γαλακτοκομικά και τα τυροκομικά προϊόντα, είναι αγνά, φυσικά προϊόντα απαλλαγμένα από χημικά κατάλοιπα. Κύριος προβληματισμός του 21ου αιώνα είναι πως θα καταφέρει να θρέψει σωστά, αλλά και οικονομικά έναν πληθυσμό που αυξάνεται συνεχώς, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις περιβαλλοντικές προκλήσεις που ολοένα και αυξάνονται. Για κάποιους, η απάντηση είναι αυτονόητη.
Τεχνολόγος Γεωπόνος Βιολογικής Γεωργίας
Σύνδεσμος Βιοκαλλιεργητών Κύπρου.
