Η Ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους μάς έχει συνηθίσει να μιλά με το θάρρος της γνώμης της. «Στις 23 Ιουνίου στο Συμβούλιου Σύνδεσης Τουρκίας ΕΕ, και η Αθήνα και η Λευκωσία δεν αντέδρασαν. Κατάπιαν την ύβριν αν και πολύ φοβάμαι ότι ούτε την πήραν είδηση», αναφέρει στη συνέντευξή της στην «Πράσινη Ασπίδα», για να τονίσει ότι κανένας εταίρος δεν μας στέρησε το δικαίωμα να ζητήσουμε επιστροφή του τουρκικού εγγράφου ως απαράδεκτου.
Όσον αφορά την πορεία των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού, παρατηρεί ότι οι Τούρκοι, ως ισχυροί απέναντι σε αδύνατους, δεν έχουν λόγο να υποχωρήσουν και προειδοποιεί ότι εάν δεν θέσουμε ως βάση του Κυπριακού τον πλήρη σεβασμό και εφαρμογή των αρχών και αξιών της ΕΕ, χωρίς αποκλίσεις, θα πελαγοδρομούμε μεταξύ διαφόρων παραλλαγών των τουρκικών όρων. Την ίδια ώρα στο σκηνικό του εσωτερικού μετώπου διακρίνει «γνωστούς βολεμένους» και «τάχα φανατικούς θιασώτες της άμεσης λύσης» οι οποίοι «αντί να κατηγορούν την Τουρκία για το ναυάγιο των συνομιλιών, κατηγορούν τους Έλληνες αυτού του τόπου που παλεύουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των Κυπρίων πολιτών».
Αναφερόμενη στο μείζον περιβαλλοντικό θέμα της Κύπρου, το ζήτημα διαχείρισης των σκουπιδιών, μιλά για άγνοια, διαφθορά της κυπριακής κοινωνίας και για άκρατη εμπειρογνωμοσύνη διαφόρων ‘‘υπαλληλίσκων που τα ξέρουν όλα’’. Διαπιστώνει ότι δεν φαίνεται να υπάρχει πολιτική πρόθεση, αλλά επικρατούν οι μίζες και τα προσωπικά οφέλη. «Αν εφαρμόσουμε εθνική πολιτική για τα απόβλητα, θα δυσαρεστηθούν πολλοί», λέει ευθαρσώς η Ελένη Θεοχάρους.
Συνέντευξη στον Παύλο Νεοφύτου
Πιστεύετε ότι η εκλογή Γιούνκερ στην Προεδρία της Επιτροπής είναι η καλύτερη επιλογή για την Ευρώπη;
Μέσα στα σημερινά δεδομένα είναι η καλύτερη. Ο Γιούνκερ διεκδικεί «περισσότερη Ευρώπη», όχι με την μορφή αυστηρών και πολλών οδηγιών αλλά με την μορφή συναινετικών και ομοφώνων ρυθμίσεων που θα καλύψουν το δημοκρατικό έλλειμμα, θα μειώσουν το χάσμα βορρά-νότου, θα απορροφήσουν τους άνεργους , θα δώσουν μορφή στην ακαθόριστη έννοια της αλληλεγγύης. Προσωπικά, στις προκριματικές του Δουβλίνου, ψήφισα τον Μισέλ Μπαρνιέ, πιστεύοντας σε μια λιγότερο «εγκεφαλική» πολιτική. Δηλαδή, όλα τούτα που περιγράφω αλλά επενδυμένα με το ασφαλιστικό δίκτυ του ιδεαλιστικού ανθρωπισμού που διέπει την πολιτική φιλοσοφία του Μπαρνιέ. Ο Μπαρνιέ έχασε το χρίσμα του ΕΛΚ και στην συνέχεια στήριξα τον υποψήφιο του ΕΛΚ, τον επικρατήσαντα Γιούνκερ. Οι λαοί της Ευρώπης έδωσαν την νίκη στο ΕΛΚ. Η εκλογή Γιούνκερ είναι αποτέλεσμα της ενεργοποίησης της Συνθήκης της Λισαβόνας. Ο Γιούνκερ μέσα από τον προεκλογικό αγώνα του ΕΛΚ κατέθεσε το δικό του όραμα για μια καλύτερη Ευρώπη. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ήταν το πρώτο κόμμα και τόσο η δημοκρατία όσο και η πολιτική ηθική οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο κ. Γιούνγκερ δικαίως έχει επιλεγεί από το Συμβούλιο και η επιλογή του έχει εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής.
Οι Βρετανοί κατηγόρησαν τον Γιούνγκερ ως πολύ Ευρωπαϊστή και φεντεραλιστή και εκβιαστικά επεδίωξαν την καταστρατήγηση της συνθήκης της Λισσαβόνας. θα ήταν βήμα προς τα πίσω και όχι προς τα εμπρός. Άλλωστε η επιλογή Γιούνγκερ γίνεται δεκτή και από τους Σοσιαλιστές και από τους Φιλελευθέρους. Ακόμη και από πολιτικούς της Αριστεράς, διότι δεν είναι δυνατό να γίνεται ολόκληρη καμπάνια από τη μια με σκοπό την εμπλοκή του πολίτη για την κάλυψη του λεγόμενου δημοκρατικού ελλείμματος και από την άλλη να μη γίνεται σεβαστό το αποτέλεσμα. Ο Γιούνκερ έχει την απαιτούμενη πείρα και προσωπικότητα καθώς και ικανότητες για να εργαστεί για μια καλύτερη Ευρώπη. Η επιτυχία είναι ο συγκερασμός των εθνικών συμφερόντων των κρατών μελών και των προθέσεών τους για κοινή πολιτική και επίλυση προβλημάτων. Δεν εξαρτώνται τα πάντα από τον κ. Γιούνγκερ.
Όσον αφορά την Κύπρο;
Αν οι θέσεις της Επιτροπής θα είναι σωστές στο κυπριακό, αυτό εξαρτάται πολύ περισσότερο από εμάς και πολύ λιγότερο από την ΕΕ. Πρέπει να θέσουμε στην Επιτροπή το Κυπριακό ως μείζον Ευρωπαϊκό πρόβλημα λαμβάνοντας υπ όψιν και τα λεγόμενα διαπλεκόμενα συμφέροντα. Ακόμη δηλαδή και αν θέλει ο κ. Γιούνγκερ είτε να μας ευνοήσει είτε να μας αδικήσει, αυτό δεν εξαρτάται μόνο από αυτόν αλλά και από άλλους παράγοντες. Γι’ αυτό θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον Γιούνγκερ με σοβαρότητα διότι είναι μεν φίλος της Κύπρου και γνώστης του Κυπριακού αλλά είναι και πρόεδρος τη Επιτροπής. Πρέπει να είμαστε σοβαροί και υπεύθυνοι στην διατύπωση των πολιτικών μας επιλογών επί τη βάσει των οποίων θα είναι δυνατό να ληφθούν αποφάσεις θετικές για την Κύπρο. Και στον τομέα της Οικονομίας και στους τομείς των λοιπών κοινωνικών και άλλων προβλημάτων που μας απασχολούν. Όχι μόνο εμάς αλλά και το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών.
Η εκλογή Σουλτς, την οποία υποστηρίξατε, επικρίθηκε ως προϊόν συναλλαγής μεταξύ του ΕΛΚ και των Σοσιαλδημοκρατών σε σχέση και με την εκλογή Γιούνκερ. Ποια είναι η γνώμη σας;
Υπήρξε συνεννόηση μεταξύ ΕΛΚ και Σοσιαλιστών για την συνεργασία τω δύο μεγάλων κομμάτων προς εκλογή Γιούνκερ και Σιούλτς. Την συνεργασία στήριξαν και οι Φιλελεύθεροι. Προσωπικά εξέφρασα τις επιφυλάξεις μου στην σύνοδο της Αλμπουφέιρα , όπως έπραξαν και πολλοί άλλοι συνάδελφοι, αλλά κυριάρχησε η θέση της συνεργασίας. Βεβαίως δεν πρόκειται για παράλογη συναλλαγή αλλά για συμφωνία στο πλαίσιο του σεβασμού των δημοκρατικών αρχών. Δεν στερήθηκε από κάποιον το δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα. Απλώς, τα δυο μεγάλα κόμματα στήριξαν τον κ. Σούλτς διότι αφενός η διαφορά μεταξύ ΕΛΚ και Σοσιαλιστών ήταν μικρή και αφετέρου διότι στην Επιτροπή ο Πρόεδρος θα ανήκε στο ΕΛΚ. Σημασία έχει να λαμβάνονται δημοκρατικά οι αποφάσεις του ΕΚ και νομίζω ότι αυτό είναι διασφαλισμένο. Ο κ. Σούλτς έχει ισχυρές απόψεις για πολλάζητήματα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή είναι Πρόεδρος, μπορεί να επιβάλλει πολιτικές. Κανείς από την άλλη δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν διαθέτει πείρα. Η δημοκρατία επιτρέπει τις συνεργασίες στην βάση αρχών.
Από την άλλη οι πολίτες θα διερωτούνται αν μέσα από συμφωνίες συναλλαγών θα επέλθει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Προτιμώ κάποιες καθαρές λειτουργικές συμφωνίες παρά τις συνεχείς συναλλαγές στα επί μέρους. Πιστεύω ότι αυτό που έγινε είναι συνεννόηση μεταξύ των μεγαλύτερων κομμάτων της Ευρώπης και με την στήριξη ή αποδοχή άλλων. Συνεπώς δεν θέλω να δαιμονοποιήσω την συμφωνία κα να θεωρήσω ότι είναι η βάση συνωμοσίας σε βάρος των λαών τη Ευρώπης. Κυβερνήσεις συνεργασίας υπάρχουν σε πολλά κράτη. Πολλές φορές μια μέση οδός είναι πιο αποτελεσματική από την ατελέσφορη επιμονή σε καθαρές «κομματικές τοποθετήσεις». Ούτε οι Πρόεδροι της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορούν να κάνουν του κεφαλιού τους. Υπάρχουν και άλλοι Επίτροποι, υπάρχουν κράτη- μέλη και ευρωβουλευτές. Δηλαδή οι Σουλτς και ο Γιούνκερ δεν μπορούν να συμπεριφέρονται αυθαίρετα και δεν έχουν επί του παρόντος δείξει τέτοια πρόθεση. Άλλωστε σκοπεύουμε να τιμήσουμε τις υποχρεώσεις μας ως ευρωβουλευτές.
ΚΥΠΡΙΑΚΟ
Πώς αξιολογείτε τη μέχρι σήμερα πορεία των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού;
Είχα την γνώση ότι έτσι θα εξελιχθούν τα πράγματα αλλά στήριξα τις συνομιλίες, παρά τις επιφυλάξεις μου διότι θεωρούσα ότι έπρεπε να δοθεί μια νέα ευκαιρία όπως την αντιλαμβανόταν ο Πρόεδρος με βάση το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου. Για μένα η εξέλιξη ήταν φυσιολογική! Γνωρίζοντας πολύ καλά τους Τούρκους και τις δικές μας αδυναμίες. Άλλωστε τα έχει πει ο Θουκυδίδης πριν από 3000 χρόνια. Ο ισχυρός επιβάλλει την θέση του στον αδύνατο, ειδικά όταν ο αδύνατος δεν φροντίζει να γίνει ισχυρότερος ή και να προκαλέσει κόστος στον ισχυρό. Ο ισχυρός δεν έχει λόγο να υποχωρήσει όταν είναι βολεμένος με την κατοχή και δεν έχει κόστος στην ΕΕ και διεθνώς. Οι Τούρκοι δεν έχουν λόγο να υποχωρήσουν και εάν δεν θέσουμε ως βάση του Κυπριακού τον πλήρη σεβασμό και εφαρμογή των αρχών και αξιών της ΕΕ χωρίς αποκλίσεις θα πελαγοδρομούμε μεταξύ διαφόρων παραλλαγών των τουρκικών όρων. Η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε ενιαία στην ΕΕ και δεν θα πρέπει να τη διχοτομήσουμε σε δυο συνιστώντα κράτη για να νομιμοποιηθεί το ψευδοκράτος, αλλά να επαν-ενσωματώσουμε τα κατεχόμενα στην ΕΕ. Το μήνυμα μας προς την Τουρκία πρέπει να είναι σαφές: Κανένα βήμα δεν μπορεί να κάνει η Τουρκία στην ΕΕ εάν δεν αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Αρκετά μας έχει εμπαίξει. Οι υποχωρήσεις την αποθρασύνουν, δεν την συνετίζουν.
Τώρα, όσον αφορά το εσωτερικό μέτωπο, και πάλι βλέπουμε τους γνωστούς βολεμένους και τάχα φανατικούς θιασώτες της άμεσης λύσης αντί να κατηγορούν την Τουρκία για το ναυάγιο των συνομιλιών, να κατηγορούν τους Έλληνες αυτού του τόπου που παλεύουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των Κυπρίων πολιτών. Γι’ αυτό ξεκίνησα την απάντηση μου στο ερώτημα τούτο όπως ακούσατε πιο πάνω.
Κατά τη διάρκεια συζήτησης ενώπιον της Ολομέλειαςτου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αφορμή την παράδοση της Ελληνικής στην Ιταλική Προεδρία, εγείρατε ενώπιον των κ. Μπαρόζο και Σαμαρά το θέμα των τουρκικών προκλήσεων και την απαράδεκτη αδράνεια που επέδειξε η ΕΕ και ειδικότερα ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος. Πιστεύετε ότι υπάρχουν περιθώρια αλλαγής αυτής της στάσης από πλευράς ΕΕ; Και αν ναι, πώς επιτυγχάνουμε κάτι τέτοιο;
Νομίζω ότι υπάρχει παρεξήγηση. Η ΕΕ έχει σαφές πολιτικό και νομικό πλαίσιο, που καλύπτει και το Κυπριακό. Αναφέρεται στην αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία ως προϋπόθεση για τη συνέχιση της ενταξιακής πορείας. Εάν γίνονται εκπτώσεις γίνονται με τη δική μας συνδρομή. Είμαστε και εμείς ισότιμο κράτος της ΕΕ. Στις 23 Ιουνίου στο Συμβούλιο Σύνδεσης Τουρκίας ΕΕ, και η Αθήνα και η Λευκωσία δεν αντέδρασαν. Κατάπιαν την ύβριν αν και πολύ φοβάμαι ότι ούτε την πήραν είδηση. Κανείς εταίρος δεν τους στέρησε το δικαίωμα να ζητήσουν επιστροφή του τουρκικού εγγράφου ως απαράδεκτου. Και κανείς εταίρος δεν πρόκειται να γίνει βασιλικότερος του βασιλέως, πιο Κύπριος από τους Κύπριους και πιο Έλληνας των Ελλήνων. Σ’ αυτό επιμένω: Το έγγραφο πρέπει να επιστραφεί ως απαράδεκτο. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι εκλιπούσα. Είναι ισότιμο κράτος της ΕΕ.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Το ζήτημα διαχείρισης των σκουπιδιών είναι το μείζον περιβαλλοντικό θέμα της Κύπρου σήμερα. Γιατί δεν έχει λυθεί μέχρι τώρα;
Από άγνοια, από την διαφθορά της κυπριακής κοινωνίας, από την άκρατη εμπειρογνωμοσύνη διαφόρων υπαλληλίσκων που τα ξέρουν όλα. Ήδη από τα 1995 έφερα σημαντικά προγράμματα διαχείριση των σκουπιδιών από την ΕΕ με χρηματοδότηση της αλλά με κορόιδευαν.
Δεν φαίνεται να υπάρχει πολιτική πρόθεση. Όταν υπάρχει πολιτική πρόθεση και σχεδιασμός όλα μπορούν να λυθούν. Η ΕΕ δίνει μεγάλη βαρύτητα στα οικολογικά ζητήματα και στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Τα απόβλητα μπορούν να μας δώσουν πολλή ηλεκτρική ενέργεια με σχεδόν μηδενικούς ρύπους στην ατμόσφαιρα και ελάχιστα στερεά κατάλοιπα. Υπάρχουν πολύ εξελιγμένα συστήματα. Είναι θέμα που ξεκινά από τις κοινότητες και τους δήμους σε συνάρτηση με μια ευρύτερη κρατική πολιτική. Πρέπει να αποσυνδεθεί από μίζες και προσωπικά οφέλη και πρέπει να σχεδιαστεί σε πανεθνικό επίπεδο. Εμείς επιμένουμε να είναι η χώρα μας ένας απέραντος σκουπιδότοπος.
Μήπως ψηφίσαμε ευρωπαϊκές οδηγίες χωρίς να λάβουμε πρακτικά μέτρα;
Ναι υπάρχουν ανενεργείς οδηγίες και πιστεύω ότι τα πρόστιμα θα συνεχιστούν. Οι κοινοτικές οδηγίες είναι νόμοι της ΕΕ και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η εφαρμογή τους είναι κυρίως δική μας υπόθεση. Εκτιμώ ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει επαρκής οικολογική συνείδηση και πολλοί ακόμη βάζουν το ατομικό συμφέρον πάνω από το συλλογικό. Πιστεύω ακράδαντα ότι αν εφαρμόσουμε εθνική πολιτική για τα απόβλητα, θα δυσαρεστηθούν πολλοί. Επίσης, ο πολίτης πρέπει να πιέζει προς την κατεύθυνση της εφαρμογής των οδηγιών και να είναι κοινωνός του περιεχομένου τους. Η κουλτούρα δεν δημιουργείται εν μία νυχτί. Είναι ζήτημα που αφορά το σχολείο, την οικογένεια, την κοινωνία, το κράτος. Στον τομέα της οικολογικής συνείδησης υστερούμε δραματικά.
ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των πρόσφατων Ευρωεκλογών, οι Κύπριοι πολίτες δεν φαίνεται να πείθονται για τη σημασία του θεσμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Γιατί θα τους παροτρύνατε να αλλάξουν γνώμη;
Οι αποφάσεις, που επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή λαμβάνονται στις Βρυξέλλες και μάλιστα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η άγνοια τούτου διευρύνει το δημοκρατικό έλλειμμα. Εμείς θέλουμε μια συμμετοχική δημοκρατία. Εξαρτάται από τον ίδιο τον πολίτη να σκεφθεί ορθολογιστικά και από τους πολιτικούς να έρθουν πιο κοντά στον πολίτη και στα προβλήματά του. Εάν οι πολιτικοί δεν μπορούν να αφουγκραστούν τον πολίτη, ο πολίτης έχει και είχε την ευκαιρία να τους τιμωρήσει ή και να τους επιβραβεύσει με την ψήφο του. Ο πολίτης πρέπει να κατανοήσει και οι πολιτικοί οφείλουμε να τον βοηθήσουμε να κατανοήσει ότι η Ευρώπη δεν είναι κάτι άριστο, αλλά κάτι πολύ συγκεκριμένο και ότι ο πολίτης με τη δράση του μπορεί να έχει στην πράξη και όχι στη θεωρία σωστή εκπροσώπηση στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Οφείλει να ασκεί έλεγχο και να συμμετέχει με δημοψηφίσματα και αναφορές. Η αποχή τροφοδοτεί τη διαφθορά του κατεστημένου και στο τέλος της ημέρα εκείνος που τιμωρείται είναι ο ίδιος ο πολίτης. Προσωπικά θέλω οι πολίτες να είναι ενεργοί και ως πολιτικός θεωρώ λιποταξία να μην είμαι πάντα κοντά στον πολίτη. Διότι για μένα η πολιτική δεν είναι επάγγελμα αλλά εθελοντική προσφορά και ανθρωπιστική δράση και υποχρέωση στήριξης του ανθρώπου με σκοπό την επίλυση των προβλημάτων του. Για μια καλύτερη και ποιοτικότερη ζωή. Για Παιδεία που να φωτίζει και να ελευθερώνει. Για υπηρεσίες υγείας που να σέβονται την αξιοπρέπεια του. Για την Ελπίδα της ανθρωπότητας.
