Όσοι κατοικούν σε διαμερίσματα έχουν λιγότερες επιλογές και δυνατότητες να αναβαθμίσουν ενεργειακά τα σπίτια τους σε σύγκριση με εκείνους που κατοικούν σε μονοκατοικίες, οι οποίοι μπορούν να εγκαταστήσουν οικιακά φωτοβολταϊκά και να μονώσουν τη στέγη. Ειδικά στην περίπτωση που είναι ενοικιαστές οι επιλογές λιγοστεύουν κατά πολύ.
Παρόλα αυτά, η ζωή στο διαμέρισμα συνοδεύεται από πλεονεκτήματα, με μια πρώτη ματιά, αδιόρατα ως προς τη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος .
—Σημασία έχει η τοποθεσία
Πρόκειται για τον βασικότερο παράγοντα
που καθορίζει την ενεργειακή μας κατανάλωση.
Τα νοικοκυριά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων καταναλώνουν πολύ λιγότερη ενέργεια και εκπέμπουν ελάχιστους ρύπους για μετακίνηση σε σύγκριση με εκείνα που βρίσκονται στα προάστια. Μάλιστα, σε πολλά νοικοκυριά και επαγγελματικά κτήρια οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα γιαμετακίνηση υπερβαίνουν εκείνους που προέρχονται από τη λειτουργία του κτηρίου.
—Το μέγεθος μετράει
Ένας ακόμα λόγος που η διαβίωση σε διαμέρισμα είναι ενεργειακά αποδοτικότερη είναι ότι ο μικρότερος χώρος συνεπάγεται λιγότερα έξοδα για θέρμανση και φωτισμό.
Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μειώνεται δραστικά σε περίπτωση συγκατοίκησης: μοιρασιά λογαριασμών ενέργειας, συσκευών και χώρου σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούμε και με λιγότερα.
Συγκατοίκηση σημαίνει επίσης και λιγότερα χρήματα για ενοίκιο, τα οποία μπορούμε να διαθέσουμε στην τοπική αγορά, εγχώριων βιολογικών προϊόντων.
—Αρχιτεκτονική
Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την εφεύρευση του ηλεκτρικού ανεμιστήρα, σχεδόν όλα τα κτήρια ήταν διαμπερή και είχαν φυσικό εξαερισμό. Δεν υπήρχαν “τυφλά” μπάνια και κουζίνες χωρίς παράθυρα.
Οι τοίχοι με μεγάλο πάχος, συχνά πέτρινοι, οι φαρδύτερες εσωτερικές σκάλες και τα μικρότερα, ανοιγόμενα παράθυρα είναι ορισμένοι από τους λόγους που καθιστούν τα παλιά σπίτια πιο “πράσινα” από τις σύγχρονες κατασκευές, ειδικά τις “πολυτελείς” των εργολάβων.
Πλέον τα διαμερίσματα έχουν μεγάλες γυάλινες επιφάνειες και μπαλκόνια, μέσω των οποίων διαρρέει θερμότητα στον εξωτερικό χώρο κατά τους χειμερινούς μήνες, ενώ συχνά δεν είναι διαμπερή ούτε έχουν φυσικό εξαερισμό.
—Το πρόβλημα του κλιματισμού
Ένας ακόμα παράγοντας που διαμορφώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα μια κατοικίας είναι οι λειτουργίες της θέρμανσης, του εξαερισμού και του κλιματισμού.
Τα παλαιότερα κτήρια έχουν στις περισσότερες περιπτώσεις κεντρική θέρμανση που λειτουργεί με πανάκριβο και ρυπογόνο πετρέλαιο.
Η εταιρεία ενέργειας της Νέας Υόρκης (NYSERDA) υπολογίζει τις απώλειες θέρμανσης και ενέργειαςαπό τα συμβατικά, κεντρικά ελεγχόμενα συστήματα με λέβητες πετρελαίου σε 15%-30%.
Μια πιθανή λύση δίνει το προϊόν της αμερικανικής εταιρείας Radiator Labs: ένα ειδικό κάλυμμα πάνω στο σώμα του καλοριφέρ, συνδυασμένο με ανεμιστήρα ελεγχόμενο με θερμοστάτη δίνει τη δυνατότητα στο χρήση να ελέγξει με ακρίβεια τη διάχυση θερμότητας στο χώρο του.
Δεν λύνει βέβαια το πρόβλημα με τις πολυκατοικίες που “παγώνουν” κατά τη διάρκεια του χειμώνα είτε λόγω της ενεργειακής φτώχειας, είτε λόγω παλιών, κεντρικών συστημάτων. Ούτε το πρόβλημα με εκείνες που “βράζουν” εξαιτίας κάποιου “ανοικονόμητου” διαχειριστή.
—Πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης
Ίσως ο βέλτιστος τρόπος για να εξοικονομήσετε ενέργεια είναι να επιλέξετε ένα διαμέρισμα που έχει σχεδιαστεί εξολοκλήρου με ενεργειακά κριτήρια. Το εάν θα το βρείτε στην Ελλάδα είναι άλλο ζήτημα. Λίγα είναι τα πιστοποιημένα ενεργειακά αποδοτικά σπίτια. Μπορεί να κοστίζουν ακριβότερα, αλλά θα εξοικονομήσετε χρήματα από τους ενεργειακούς λογαριασμούς.
—Μονώστε το σπίτι
Εκτός από κουφώματα, εσωτερικές μονώσεις τοίχων, μονώσεις στην οροφή κλπ υπάρχουν απλούστεροι και φθηνότεροι τρόποι για να αποτρέψετε τη διαρροή θερμότητας τις κρύες νύχτες του χειμώνα.
Λίγη σιλικόνη στο παλιό ξύλινο κούφωνα, εκεί που το τζάμι “μπαίνει” στο ξύλο ή μια ειδική ταινία(αεροστόπ) στην πόρτα που μπάζει μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά.
—Αλλάξτε τα φώτα σας
Ξεχάστε τις λάμπες φθορισμού και επιλέξτε απευθείας, ακριβότερους λαμπτήρες LED. Η διάρκεια ζωής τους, αλλά και η απειροελάχιστη κατανάλωση ενέργειας σε σύγκριση με τις λάμπες πυρακτώσεως αντισταθμίζουν τη διαφορά στην τιμή. Επίσης, δεν έχουν υδράργυρο και ανακυκλώνονται.
—Βάλτε πουλόβερ
Μπορεί να ακούγεται ως ειρωνία στις στιγμές που ζούμε, αλλά η μόνωση του σώματος είναι από ενεργειακή σκοπιά πολύ αποδοτικότερη σε σύγκριση με τη μόνωση του χώρου.
Αυτό δεν σημαίνει ότι παραβλέπουμε την αξία της μόνωσης και των ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, αλλά η “μόνωση” του σώματος είναι πολύ πιο απλή και άμεση υπόθεση που απαιτεί τη θέρμανση ενός πολύ μικρού “στρώματος” αέρα.
