Οι απανταχού αστρονόμοι, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχουν στραμμένα τα τηλεσκόπιά τους προς τον κομήτη ISON ο οποίος πλησιάζει προς τον Ήλιο με ταχύτητα της τάξης των 377 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, προσφέροντας ένα πρωτόγνωρο όσο και εντυπωσιακό θέαμα.
Με διάμετρο 4,8 χιλιόμετρα, ο κομήτης
ISON, στις 28 Νοεμβρίου, θα πλησιάσει τον ήλιο σε απόσταση1.159.000 χιλιομέτρων και αυτομάτως η θερμοκρασία του θα εκτιναχτεί στους 2.760 βαθμούς Κελσίου.
Μεγάλο ερωτηματικό είναι εάν ο παγωμένος κομήτης που προέρχεται από το νέφος του Όορτ θα διαλυθεί υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας ή εάν θα συνεχίσει το ταξίδι του φτάνοντας στο πλησιέστερο σημείο της τροχιάς του από τη Γη στις 26 Δεκεμβρίου, όταν θα βρεθεί 45 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακρυά από τον πλανήτη μας, το ένα τρίτο δηλαδή της απόστασης που μας χωρίζει από το κέντρο του ηλιακού μας συστήματος.
Υπενθυμίζεται ότι ο ISON ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012 από Ρώσους ερασιτέχνες αστρονόμους όταν βρισκόταν σε απόσταση 940 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον ήλιο. Ήταν τότε 25.000 φορές πιο αχνός απ’ ότι σήμερα και η ανίχνευση του ήταν απίστευτα δύσκολη ακόμη και με μεγάλα τηλεσκόπια.
Στις αρχές του περασμένου Ιουνίου τα τηλεσκόπια τον «συνέλαβαν» σε απόσταση 500 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Το διοξείδιο του άνθρακα μαζί με τη σκόνη που απελευθερωνόταν από την επιφάνειά του είχε ήδη δημιουργήσει μια ουρά 300.000 χιλιομέτρων.
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, διαστημικά τηλεσκόπια όπως Hubble, τα SOHO A και B ή το SDO αλλά και μεγάλες διατάξεις επίγειων οργάνων παρατήρησης στρέφονται προς τον κομήτη ISON παρακολουθώντας την ταχύτατη προσέγγισή του προς τον ήλιο.
—Εντυπωσιακό θέαμα
Κατά ορισμένους υπολογισμούς αν ο ISON επιζήσει, ίσως εκτιναχθεί μακριά από το ηλιακό μας σύστημα και δεν επιστρέψει ποτέ.
Ακόμα και στην περίπτωση που ο κομήτης διαλυθεί από την μεγάλη θερμότητα του ήλιου, το θέαμα που θα προκαλέσει αναμένεται να είναι συγκλονιστικό, ενώ πολύτιμες θα είναι και οι πληροφορίες που θα συλλέξουν τα τηλεσκόπια για αυτόν τον μακρινό επισκέπτη.
«Ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η μοίρα του κομήτη βρισκόμαστε μπροστά σε μία συναρπαστική ευκαιρία», ανέφερε ο Μάθιου Νάιτ, αστρονόμος στο Αστεροσκοπείο Lowell στην Αριζόνα.
«Έχουμε να κάνουμε με ένα ουράνιο αντικείμενο που εισέρχεται στην τροχιά της Γης ύστερα από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια που βρισκόταν στο απόλυτο ψύχος. Όλα τα μάτια θα είναι στραμμένα πάνω του» πρόσθεσε.
Πριν λίγο καιρό, μία μελέτη που χρηματοδότησε η NASA και διενεργήθηκε από το Αστεροσκοπείο Lowellκαι το Νοτιοδυτικό Ερευνητικό Ινστιτούτο στο Τέξας, εκτίμησε ότι ο κομήτης είναι πολύ πιθανό να επιβιώσειαπό το κοντινό του πέρασμα στον ήλιο.
Από τις αρχές Δεκεμβρίου στο βόρειο ημισφαίριο, ο κομήτης θα είναι ιδιαίτερα λαμπρός και ορατός με μεγάλη ευκολία με γυμνό μάτι. Ακόμα και τη μέρα θα είναι ορατός χαμηλά στον ορίζοντα ενός προς το τέλος του μήνα και στις αρχές Ιανουαρίου θα φαίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.
Προς το παρόν ο κομήτης είναι ορατός με ένα ισχυρό ζευγάρι κιάλια ή ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο εφόσον η νύχτα είναι καθαρή και μακριά από τα φώτα μεγάλων πόλεων, ενώ βέλτιστη ώρα παρατήρησης είναι μία ώρα πριν από την ανατολή του ήλιου.
—Τα χαρακτηριστικά του
Το εργαστήριο αεριοπροώθησης (JPL) της NASA υπολογίζει τη διάμετρο του κομήτη σε 4,8 χιλιόμετρα και το βάρος του σε 3,2 δισεκατομμύρια κιλά. Πρόκειται για ένα παγωμένο ουράνιο σώμα που συνίσταται από παγωμένη σκόνη και αέρια, νερό, αμμωνία, μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα. Οι επιστήμονες εικάζουν ότι προέρχεται από το νέφος του Όορτ που εκτείνεται μέχρι και ένα έτος φωτός μακριά από τον ήλιο και είναι μια ζώνη διάσπαρτη με κομήτες και αντικείμενα που μοιάζουν με κομήτες.
—Οι συγκρίσεις με τον κομήτη του 1860
Πολλοί αστρονόμοι συγκρίνουν τον κομήτη ΙSON με εκείνον που είχε εντοπιστεί το Νοέμβριο του 1680 από τον Γερμανό αστρονόμο Γοδεφρίγο Κίρχ και ο οποίος είχε προκαλέσει τρόμο στη μεσαιωνική κοινωνία.
Εκείνος ο κομήτης ήταν ορατός και την ημέρα ενώ η «ουρά» του εκτιμήθηκε πολύ αργότερα ότι έφθανε σε μήκος τα 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα.
Οι αστρονόμοι εικάζουν ότι ο ISON είναι ο “δίδυμος” αδελφός εκείνου του κομήτη, καθώς πρόκειται για δύο ουράνια σώματα που αποτελούσαν έναν ενιαίο κομήτη που διασπάστηκε πριν εκατομμύρια χρόνια. Εξαιτίας των βαρυτικών αλληλεπιδράσεων και του χρόνου που πέρασε, ο ένας κομήτης επισκέφθηκε το εσώτερο ηλιακό μας σύστημα πριν από 333 χρόνια και τώρα ακολουθεί ο δεύτερος με ελαφρώς διαφορετική τροχιά.
Ο Μεγάλος Κομήτης υπολογίστηκε πως πέρασε σε απόσταση 0,42 αστρονομικών μονάδων μακριά από τον ήλιο (μία αστρονομική μονάδα είναι η απόσταση Γης – ηλίου) και στην ίδια ακριβώς απόσταση θα διέλθει και ο ISON.
