Μια γιγάντια στήλη μάγματος που ανέβλυζε από τον γήινο μανδύα λειτούργησε σαν γεωλογική ψησταριά που τσιγάρισε την κάτω πλευρά της Βορείου Αμερικής, δείχνει η ανάλυση σεισμικών κυμάτων
Οι στήλες ή λοφία μάγματος είναι γιγάντιες μάζες καυτών, ημίρρευστων πετρωμάτων που ανεβαίνουν από τον μανδύα, το στρώμα που βρίσκεται κάτω από τον γήινο φλοιό. Σε αντίθεση όμως με τις τεκτονικές πλάκες, οι οποίες ουσιαστικά πλέουν πάνω στον μανδύα και μετατοπίζονται διαρκώς, τα λοφία πλάσματος διατηρούν σταθερή τη θέση τους για εκατομμύρια χρόνια.
Σε ορισμένες περιπτώσεις το μάγμα που ανεβαίνει από τα βάθη διαπερνά το φλοιό και φτάνει μέχρι την επιφάνεια -η αλυσίδα των ηφαιστειακών νησιών της Χαβάης, για παράδειγμα, πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε καθώς ο φλοιός του Ειρηνικού κυλά πάνω από ένα τέτοιο λοφίο.
Σε άλλες περιοχές, όμως, ο φλοιός είναι υπερβολικά παχύς για να διαρραγεί από το ανερχόμενο μάγμα. Αυτό φαίνεται ότι συνέβη και στην περίπτωση της Βορείου Αμερικής, σύμφωνα τουλάχιστον με την τελευταία μελέτη στο Νature Geoscience.
H σινο-αμερικανική ερευνητική ομάδα διαπιστώνει ότι, παρόλο που η Βόρειος Αμερική έχει πλέον μετακινηθεί μακριά από το λοφίο, τα πετρώματα που είχαν βρεθεί στο διάβα του παραμένουν ακόμα και σήμερα ζεστά.
Και αυτό είναι δυνατό να διαπιστωθεί επειδή τα σεισμικά κύματα διαδίδονται πιο αργά στα θερμά πετρώματα σε σχέση με τα ψυχρότερα.
Προκειμένου να επιβεβαιώσουν προηγούμενες υποψίες για το αρχαίο τσουρούφλισμα της Β.Αμερικής, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μετρήσεις από δεκάδες σεισμόμετρα στις ΗΠΑ για να μελετήσουν πώς διαδόθηκαν τα κύματα ενός σεισμού 5,6 βαθμών που εκδηλώθηκε στην κεντρική Βιρτζίνια στις 23 Αυγούστου 2011.
Η ανάλυση έδειξε ότι τα κύματα του σεισμού διαδόθηκαν προς τα δυτικά με μικρότερη ταχύτητα από ό,τι στις υπόλοιπες κατευθύνσεις. Αυτό υποδηλώνει την ύπαρξη ενός διαδρόμου θερμών πετρωμάτων που εκτείνεται από τα ανατολικά στα δυτικά και έχει πλάτος γύρω στα 200 χιλιόμετρα. Επιπλέον, ο διάδρομος αυτός περνά περίπου 200 χιλιόμετρα κάτω από την πολιτεία του Κεντάκι, βάθος που αντιστοιχεί χονδρικά στην κάτω επιφάνεια της τεκτονικής πλάκας.
Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι, καθώς η Βόρειος Αμερική κινούνταν προς τα δυτικά πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια, η στήλη μάγματος πέρασε κάτω από το Μιζούρι, μετά κάτω από το Κεντάκι και τελικά στη Μασαχουσέτη, όπου έφτασε πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια.
Στη συνέχεια πέρασε στην περιοχή του Ατλαντικού και σήμερα πρέπει να βρίσκεται κάτω από μια σειρά υποβρύχιων ηφαιστείων έξω από τις ακτές της Νέα Αγγλίας.
Εκτός όμως από τα σεισμικά κύματα, οι ερευνητές προσφέρουν άλλη μια ένδειξη για το σοτάρισμα της Βορείου Αμερικής. Πρόκειται για «κιμπερλίτες», σπάνια πετρώματα που σχηματίζονται κατά το πέρασμα λοφίων μάγματος.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η διαδρομή που προτείνει η μελέτη βρίσκεται σε συμφωνία με την κατανομή των κιμπερλιτών στο Κάνσας και το Κεντάκι.
Το συμπέρασμα, πάντως, θα πρέπει τώρα να επιβεβαιωθεί με αναλύσεις σε περισσότερους σεισμούς.
