του Δρ Αντρέα Τάνου
Ορθοπαιδικός Χειρουργός –
Τραυματολόγος
Γενικός Έφορος
Σύνδεσμος & Τάγμα Αγίου Ιωάννη
Η θερμοπληξία είναι μια πάθηση που προκαλείται από την υπερθέρμανση του σώματος, συνήθως ως
αποτέλεσμα της παρατεταμένης έκθεσης ή της σωματικής άσκησης σε υψηλές θερμοκρασίες. Η
κατάσταση αυτή είναι η πιο σοβαρή από τις παθήσεις λόγω θερμότητας και μπορεί να συμβεί εάν η
θερμοκρασία του σώματός αυξηθεί σε 40 ο C ή υψηλότερη.
Η θερμοπληξία απαιτεί επείγουσα θεραπεία. Η μη αντιμετωπίσιμη θερμοπληξία μπορεί να βλάψει
γρήγορα τον εγκέφαλο, την καρδιά, τα νεφρά και τους μύες. Η ζημιά επιδεινώνεται όσο η θεραπεία
καθυστερεί, αυξάνοντας τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών ή θανάτου.
Προκαλείται
Η θερμοπληξία μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα:
Έκθεσης σε ζεστό περιβάλλον
Επίπονης δραστηριότητας.
Ένδυσης με περιττά ρούχα
Κατανάλωσης οινοπνευματωδών,
Αφυδάτωσης
Συμπτώματα
Τα σημεία και τα συμπτώματα της θερμοπληξίας περιλαμβάνουν:
Υψηλή θερμοκρασία σώματος. θερμοκρασία σώματος 40 ο C ή υψηλότερη, που λαμβάνεται με
πρωκτικό θερμόμετρο, είναι το κύριο σημάδι της θερμοπληξίας.
Αλλαγμένη ψυχική κατάσταση ή συμπεριφορά. Σύγχυση, διέγερση, μπερδεμένη ομιλία,
ευερεθιστότητα, παραλήρημα, επιληπτικές κρίσεις και κώμα μπορούν όλα να προκύψουν από την
θερμοπληξία.
Αλλοίωση στην εφίδρωση. Σε θερμοπληξία που επιφέρει ο ζεστός καιρός, θα αισθάνεστε το δέρμα
ζεστό και ξηρό στην αφή. Ωστόσο, σε θερμοπληξία που προέρχεται από επίπονη άσκηση, το δέρμα
μπορεί να το αισθάνεστε ξηρό ή ελαφρώς υγρό.
Ναυτία και έμετος. Ο πάσχοντας μπορεί να νιώθει ναυτία ή εμετό.
Αναψοκοκκινισμένο δέρμα. Το δέρμα μπορεί να γίνει κόκκινο καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία του
σώματός.
Γρήγορη αναπνοή. Η αναπνοή μπορεί να γίνει γρήγορη και ρηχή.
Καρδιακός ρυθμός ταχύς. Ο σφυγμός μπορεί να αυξηθεί σημαντικά επειδή η θερμότητα επιφορτίζει
την καρδιά για να βοηθήσει να κρυώσει το σώμα.
Πονοκέφαλο. Το κεφάλι μπορεί να «σφύζει».
Αντιμετώπιση
Αν έστω υποψιαστείτε ότι ένα άτομο μπορεί να αντιμετωπίζει θερμοπληξία, ζητήστε άμεση ιατρική
βοήθεια. Η θεραπεία στο σπίτι δεν είναι αρκετή για αντιμετώπιση της θερμοπληξίας. Καλέστε το 112.
Ενεργήστε άμεσα για να κρυώσει το άτομο που υπερθερμάνθηκε, ενώ περιμένετε να φτάσει
εξειδικευμένη βοήθεια:
Πάρτε το άτομο σε σκιά ή σε εσωτερικούς χώρους.
Αφαιρέστε τα περιττά ρούχα.
Δροσίστε το άτομο με όποιο μέσο είναι διαθέσιμο. Π.Χ. Βάλτε το σε μια μπανιέρα ή ντους με
δροσερό νερό ή βρέξετε με ένα λάστιχο κήπου ή σκουπίστε με ένα σφουγγάρι με δροσερό νερό ή
χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα ενώ το ψεκάζετε με δροσερό νερό ή τοποθετήστε κρύες και υγρές
πετσέτες στο κεφάλι, το πρόσωπο, το λαιμό , τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα.
Ενυδάτωση. Δώστε να πιεί πολλά υγρά. Επίσης, επειδή χάνει αλάτι λόγω της εφίδρωσης, μπορείτε
να αναπληρώσετε το αλάτι και το νερό με μερικά αθλητικά ποτά. Προσοχή σε άτομα που
λαμβάνουν θεραπεία π.χ. για υπέρταση – ίσως να μην επιτρέπεται η λήψη αλατιού.
Μην δίνετε ζαχαρούχα ή αλκοολούχα ποτά για ενυδάτωση. Αυτά τα ποτά μπορεί να επηρεάσουν
την ικανότητα του σώματός να ελέγχει τη θερμοκρασία. Επίσης, πολύ κρύα ποτά μπορεί να
προκαλέσουν στομαχικές κράμπες.
Πρόληψη
Η θερμοπληξία είναι προβλέψιμη και αποτρέψιμη. Λάβετε αυτά τα μέτρα για να αποτρέψετε την
θερμοπληξία κατά τη διάρκεια του ζεστού καιρού:
Φορέστε ελαφρά ρούχα. Φορώντας περιττά ή βαριά ρούχα ή ρούχα που εφαρμόζουν σφιχτά δεν
θα επιτραπεί στο σώμα σας να κρυώσει σωστά.
Προστατευτείτε από ηλιακά εγκαύματα. Το ηλιακό έγκαυμα επηρεάζει την ικανότητα του σώματός
σας να κρυώσει, γι΄αυτό προστατέψτε τον εαυτό σας σε εξωτερικούς χώρους με ένα πλατύ καπέλο
και γυαλιά ηλίου και χρησιμοποιήστε ένα αντηλιακό ευρέος φάσματος με SPF 15 τουλάχιστον.
Εφαρμόστε το αντηλιακό γενναιόδωρα, και εφαρμόζετε ξανά κάθε δύο ώρες-ή συχνότερα αν
κολυμπάτε ή ιδρώνετε.
Πιείτε πολλά υγρά. Μένοντας ενυδατωμένοι θα βοηθήσει το σώμα σας να ιδρώσει και να
διατηρήσει μια φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος.
Πάρτε επιπλέον προφυλάξεις με ορισμένα φάρμακα. Να είστε σε επιφυλακή για προβλήματα που
σχετίζονται με τη θερμότητα, εάν παίρνετε φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα του
σώματός σας να παραμείνει ενυδατωμένο και να αντιμετωπίσει τη θερμότητα.
Να είστε χαλαροί στις πιο καυτές ώρες της ημέρας. Εάν δεν μπορείτε να αποφύγετε την επίπονη
δραστηριότητα σε ζεστές καιρικές συνθήκες, να πίνετε υγρά και να ξεκουράζεστε συχνά σε δροσερά
μέρη. Προσπαθήστε να προγραμματίσετε άσκηση ή σωματική εργασία μέσα στις πιο δροσερές
ώρες της ημέρας, όπως νωρίς το πρωί ή το βράδυ.
Να είστε προσεκτικοί αν είστε σε αυξημένο κίνδυνο. Εάν παίρνετε φάρμακα ή έχετε μια κατάσταση
που αυξάνει τον κίνδυνο των προβλημάτων που σχετίζονται με τη θερμότητα, αποφύγετε τη
θερμότητα και να δράσετε γρήγορα αν παρατηρήσετε συμπτώματα υπερθέρμανσης. Εάν
συμμετέχετε ή διοργανώνετε μια επίπονη αθλητική εκδήλωση ή δραστηριότητα σε ζεστό καιρό,
βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν διαθέσιμες ιατρικές υπηρεσίες για την περίπτωση έκτακτης ανάγκης λόγω θερμότητας.
